چین با بحرانی سنگین‌تر از تعرفه‌های ترامپ روبروست

چین قرار است آمار تولید ناخالص داخلی سال ۲۰۲۴ خود را منتشر کند. این در حالی است که این کشور همچنان در تلاش است تا از بحران طولانی‌ مدت املاک، بدهی بالای دولت‌های محلی و بیکاری جوانان رهایی یابد.

به گزارش « تجارت آسیا» پکن هدف رشد سالانه را «حدود ۵ درصد» تعیین کرده و ماه گذشته، شی جین‌پینگ گفت که دومین اقتصاد بزرگ جهان در مسیر دستیابی به این هدف قرار دارد.

او گفت: «همیشه در باد و باران رشد می‌کنیم و در دوران سخت قوی‌تر می‌شویم. ما باید سرشار از اعتماد به‌ نفس باشیم.»

کارشناسان تا حد زیادی با این نظر موافق هستند. بانک جهانی می‌گوید کاهش هزینه‌های وام‌گیری و افزایش صادرات، به این معناست که چین می‌تواند به رشد سالانه ۴.۹ درصد دست یابد.

با این‌ حال، سرمایه‌گذاران در حالت آماده‌باش هستند: تهدید تعرفه‌های ۵۰۰ میلیارد دلاری رئیس‌جمهور منتخب آمریکا بر کالاهای چینی به‌طور جدی مطرح است.

اما این تنها مانع دستیابی چین به اهداف رشد اقتصادی سال آینده نیست.

اعتماد کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان پایین است و با کاهش نرخ بهره توسط پکن برای تحریک رشد، ارزش یوآن چین همچنان کاهش خواهد یافت.

در اینجا سه دلیل آورده شده که چرا شی جین‌پینگ با چالش‌هایی بزرگ‌تر از تعرفه‌های ترامپ روبه‌رو است:

۱. تعرفه‌ها از همین حالا به صادرات چین آسیب می‌زنند

هشدارها درباره کند شدن اقتصاد چین در سال ۲۰۲۵ رو به افزایش است. یکی از عوامل اصلی رشد سال گذشته اکنون در معرض خطر است: صادرات.

چین برای خروج از کندی اقتصادی به تولیدات صنعتی تکیه کرده است. به همین دلیل توانسته به رکورد صادرات خودروهای الکتریکی، چاپگرهای سه‌بعدی و ربات‌های صنعتی دست پیدا کند.

ایالات متحده، کانادا و اتحادیه اروپا، چین را به تولید بیش‌ازحد کالا متهم کرده و برای حمایت از مشاغل و کسب‌وکارهای داخلی خود، تعرفه‌هایی بر واردات کالاهای چینی اعمال کرده‌اند.

کارشناسان می‌گویند صادرکنندگان چینی ممکن است اکنون به بازارهای دیگر در جهان روی آورند، اما این بازارها احتمالاً در کشورهای در حال توسعه خواهند بود که به‌اندازه آمریکای شمالی و اروپا تقاضا ندارند.

این موضوع می‌تواند بر کسب‌وکارهای چینی که به دنبال گسترش هستند تأثیر بگذارد و به‌نوبه خود به تأمین‌کنندگان انرژی و مواد اولیه آسیب برساند.

شی جین‌پینگ می‌خواهد چین را تا سال ۲۰۳۵ از یک کارخانه تولید کالاهای ارزان به یک قدرت فناوری پیشرفته تبدیل کند، اما مشخص نیست که تولید صنعتی چگونه می‌تواند در مواجهه با تعرفه‌های فزاینده همچنان به‌عنوان یک موتور اصلی رشد باقی بماند.

۲. مردم به‌اندازه کافی خرج نمی‌کنند

در چین ثروت خانوارها عمدتاً در بازار املاک سرمایه‌گذاری شده است. پیش از بحران املاک، این بخش تقریباً یک‌ سوم اقتصاد چین را تشکیل می‌داد و میلیون‌ها نفر را از سازندگان و توسعه‌دهندگان گرفته تا تولیدکنندگان سیمان و طراحان داخلی، به کار می‌گرفت.

پکن مجموعه‌ای از سیاست‌ها را برای تثبیت بازار املاک اجرا کرده است. کمیسیون تنظیم مقررات اوراق بهادار چین که و‍ظیفه نظارت بر بازارهای مالی این کشور را برعهده دارد، اعلام کرده که از اصلاحات، حمایت قاطعانه خواهد کرد.

اما هنوز تعداد زیادی خانه و املاک تجاری خالی وجود دارد و این عرضه بیش‌ از حد همچنان باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود.

انتظار می‌رود امسال رکود بازار املاک به پایین‌ترین سطح خود برسد، اما گلدمن ساکس، غول بانکی وال‌استریت می‌گوید این رکود به‌عنوان یک «مانع چندساله» بر رشد اقتصادی چین تأثیر خواهد گذاشت.

این رکود پیش ‌ازاین تأثیر زیادی بر هزینه‌های مصرف‌کنندگان گذاشته است. در سه‌ ماهه پایانی سال ۲۰۲۴، مصرف خانوار تنها ۲۹ درصد از فعالیت اقتصادی چین را تشکیل می‌داد، درحالی‌ که این رقم پیش از همه‌گیری کرونا ۵۹ درصد بود.

این یکی از دلایلی است که پکن صادرات را افزایش داده است. این کشور می‌خواهد کاهش هزینه‌های داخلی برای خرید خودروهای جدید، کالاهای لوکس و تقریباً هر چیز دیگری را جبران کند.

دولت حتی برنامه‌هایی مانند معاوضه کالاهای مصرفی را معرفی کرده است، جایی که مردم می‌توانند ماشین‌های لباس‌شویی، مایکروویو و پلوپزهای خود را تعویض کنند.

اما کارشناسان تردید دارند که رسیدگی به مسائل عمیق‌تر اقتصاد، این اقدامات به‌ تنهایی کافی باشند.

آن‌ها می‌گویند مردم نیاز دارند تا پول بیشتری در جیب‌هایشان باشد تا سطح هزینه‌کرد به میزان پیش از دوران کرونا بازگردد.

شوانگ دینگ، اقتصاددان ارشد منطقه چین بزرگ و آسیای شمالی در بانک استاندارد چارترد گفت: «چین باید روحیه اقتصادی مردم را دوباره احیا کند و ما هنوز با آن فاصله داریم.»

او افزود: «اگر بخش خصوصی شروع به سرمایه‌گذاری و نوآوری کند، می‌تواند درآمد و چشم‌انداز شغلی را افزایش دهد و مردم اعتماد بیشتری به مصرف خواهند داشت.»

بدهی عمومی سنگین و بیکاری نیز بر پس‌انداز و هزینه‌ها تأثیر گذاشته‌اند.

آمارهای رسمی نشان می‌دهند که نرخ بیکاری جوانان نسبت به قبل از همه‌گیری همچنان بالا است و افزایش دستمزدها متوقف شده است.

۳. کسب‌وکارها دیگر مثل گذشته به چین هجوم نمی‌آورند

رئیس‌جمهور شی قول داده که در صنایع پیشرفته که دولت از آن‌ها به‌عنوان «نیروهای تولیدی جدید» یاد می‌کند، سرمایه‌گذاری کند.

تا همین حالا این رویکرد به چین کمک کرده تا به رهبر تولید محصولاتی نظیر پنل‌های خورشیدی و باتری خودروهای الکتریکی تبدیل شود.

سال گذشته، چین همچنین از ژاپن پیشی گرفت و به بزرگ‌ترین صادرکننده خودرو در جهان تبدیل شد.

اما تصویر اقتصادی ضعیف، عدم اطمینان درباره تعرفه‌ها و دیگر مسائل ژئوپلیتیکی باعث شده که اشتهای کسب‌وکارهای خارجی برای سرمایه‌گذاری در چین کاهش یابد.

استفانی لونگ از یک پلتفرم مدیریت ثروت به نام «استش‌اوی» می‌گوید: «موضوع سرمایه‌گذاری خارجی یا داخلی نیست، بلکه این است که کسب‌وکارها آینده روشنی نمی‌بینند. آن‌ها دوست دارند گروه متنوع‌تری از سرمایه‌گذاران وارد شوند.»

به‌دلایل فوق، کارشناسان معتقدند که اقدامات حمایتی از اقتصاد تنها به‌صورت جزئی تأثیر تعرفه‌های احتمالی جدید ایالات متحده را کاهش می‌دهد.

هوئی شان، اقتصاددان ارشد چین در گلدمن ساکس، در گزارشی اخیر نوشت: «پکن باید یا اقدامات بزرگ و جسورانه انجام دهد یا بپذیرد که اقتصاد دیگر به این سرعت رشد نخواهد کرد.»

او افزود: «ما انتظار داریم که آن‌ها گزینه اول را انتخاب کنند.»

شوانگ دینگ از بانک استاندارد چارترد گفت: «چین باید بازارهای املاک را تثبیت کرده و شغل‌های کافی ایجاد کند تا ثبات اجتماعی را تضمین کند.»

براساس تحقیقات «چاینا دیسنت مانیتور»، بین ژوئن تا سپتامبر ۲۰۲۴، بیش از ۹۰۰ اعتراض در چین برگزار شده که توسط کارگران و صاحبان املاک رهبری شده است. این میزان ۲۷ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال گذشته است.

این نوع فشارهای اجتماعی ناشی از مشکلات اقتصادی و کاهش ثروت، برای حزب کمونیست چین یک نگرانی جدی خواهد بود.

درنهایت، رشد انفجاری چین را به یک قدرت جهانی تبدیل کرد و وعده رفاه بیشتر به رهبران آن کمک کرده تا تا حد زیادی نارضایتی‌ها را کنترل کنند.