زن چینی با پول‌های سرقتی میلیاردها پوند رمزارز خریداری کرد

زنی که به گفته پلیس با پول‌های سرقت‌شده از هزاران بازنشسته چینی رمزارز خریده بود، به جرم پول‌شویی به ۱۱ سال و هشت ماه زندان محکوم شد. گفته می‌شود ارزش این رمزارزها اکنون به میلیاردها پوند رسیده است.

به گزارش « تجارت آسیا» ، قاضی سلی‌ ان هیلز هنگام صدور این حکم در دادگاهی در لندن، به چیان ژیمین گفت که «شما از آغاز تا پایان، مغز متفکر این تخلف بودید… انگیزه شما چیزی جز حرص و طمع محض نبود».

او پس از فرار از چین به عمارتی در محله همپستد در شمال لندن نقل مکان کرد. پلیس لندن، یک سال بعد آن‌جا را بازرسی کرد و به یکی از بزرگ‌ترین کشفیات رمزارز در جهان رسید.

بیش از ۱۰۰ هزار چینی در شرکت او سرمایه‌گذاری کرده بودند. این شرکت مدعی بود در حال توسعه محصولات پیشرفته حوزه بهداشت و سلامت و استخراج رمزارز است. اما در واقع، به گفته پلیس، او این وجوه را اختلاس کرد.

برخی از سرمایه‌گذاران به بی‌بی‌سی گفته‌اند امیدوارند دست‌کم بخشی از پول خود را از مقام‌های بریتانیایی پس بگیرند. هر مبلغی که صاحبی برای آن پیدا نشود، طبق روال معمول به دولت بریتانیا تعلق می‌گیرد. همین امر باعث گمانه‌زنی درباره این موضوع شده که وزارت دارایی بریتانیا ممکن است از این دارایی هنگفت، سود ببرد.

یکی از قربانیان که برای حفظ حریم خصوصی، او را «آقای یو» می‌نامیم و می‌گوید این کلاهبرداری باعث فروپاشی ازدواجش شده، گفت: «اگر بتوانیم همه مدارک را گردآوری کنیم، امیدواریم دولت بریتانیا، دادستانی کل و دادگاه عالی کمی هم‌دردی نشان دهند. چون حالا فقط همان دارایی بیت‌کوین است که می‌تواند اندکی از آنچه را از دست دادیم به ما بازگرداند.»

چیان ژیمین، ۴۷ ساله، در سپتامبر ۲۰۱۷، پس از آن‌که پلیس چین تحقیقات درباره او را آغاز کرد، با گذرنامه جعلی وارد بریتانیا شد.

او در عمارت بزرگی در همپستد هیث ساکن شد که ماهانه بیش از ۱۷ هزار پوند اجاره آن بود. برای پرداخت چنین مبلغی، باید بیت‌کوین‌هایش را به پول نقد قابل خرج تبدیل می‌کرد.

او خود را وارث ثروتمند عتیقه‌جات و الماس جا زد و کارمند سابق یک رستوران را به عنوان دستیار شخصی استخدام کرد تا رمزارزها را به دارایی‌های دیگر مانند پول نقد و ملک تبدیل کند.

با جهش بهای بیت‌کوین، چیان توانست خود به وعده‌ای که شرکتش به سرمایه‌گذاران داده بود تحقق بخشد؛ اینکه «در حالی‌که دراز کشیده‌اید ثروتمند شوید». دستیارش، ون جیان، که سال گذشته به جرم پول‌شویی به شش سال زندان محکوم شد، گفته بود چیان بیشتر روزها را در رختخواب به بازی‌های رایانه‌ای و خرید اینترنتی می‌گذراند.

اما طبق یادداشت‌های دفترچه شخصی‌اش، او در همان زمان مشغول برنامه‌ریزی طرحی شش‌ساله برای پروژه‌های آینده بود: تاسیس یک بانک بین‌المللی، خرید قصری در سوئد و حتی جلب دوستی یکی از اشراف‌زادگان بریتانیا.

هدف بزرگ‌تر او، طبق نوشته‌هایش، این بود که تا سال ۲۰۲۲ «ملکه لیبرلند» شود؛ کشور بسیار کوچکی که در مرز کرواسی و صربستان اعلام استقلال کرده ولی به رسمیت شناخته نشده است.

در این میان، چیان از ون خواست در لندن به دنبال خانه‌هایی برای خرید بگردد. اما تلاش او برای خرید ملک بسیار بزرگی در محله تاتریج کامن که با عمارت‌های وسیع و انحصاری‌اش شناخته می‌شود، باعث شد تحقیقات پلیس آغاز شود چون ون نتوانست منبع ثروت کارفرمایش را توضیح دهد.

پلیس خانه اجاره‌ای چیان در همپستد را بازرسی کرد و با بررسی حافظه‌های کامپیوتری و لپ‌تاپ‌ها، ده‌ها هزار بیت‌کوین کشف کرد که بزرگ‌ترین توقیف رمزارز در تاریخ بریتانیا بود.

چیان تنها چهار سال پیش از آن، شرکتی در چین راه‌اندازی کرده بود که پول‌ها را از طریق آن اختلاس می‌کرد. شرکت لنتیان گروی مدعی بود سرمایه مشتریان را برای استخراج بیت‌کوین و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نو به کار می‌گیرد.

اما پلیس بریتانیا می‌گوید این یک کلاهبرداری پیچیده بوده و شرکت در واقع با وعده سودهای کلان، سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب می‌کرد.

کارآگاه جو رایان از پلیس متروپولیتن به بی‌بی‌سی گفت: «هرچه اطلاعات بیشتری درباره نقش او به دست می‌آوردیم، اینکه او نه یک عضو خرده‌پا بلکه رهبر اصلی کلاهبرداری است بیشتر روشن می‌شد که بسیار باهوش، زیرک و اهل فریب است و توانسته بسیاری را متقاعد کند.»

آقای یو، یکی از سرمایه‌گذاران، گفت هرگز به چیزی شک نکرده بود چون شرکت هر روز بخشی از سود ظاهری‌اش را حدود ۱۰۰ یوان (۱۴ دلار) به او پرداخت می‌کرد.

او گفت: «این کار باعث می‌شد همه احساس خوبی داشته باشیم، حتی باعث می‌شد اعتماد ما جلب شود که کمی وام بگیریم و دوباره سرمایه‌گذاری کنیم.»

او و همسرش ابتدا هر کدام ۶۰ هزار یوان (حدود ۸۴۰۰ دلار) سرمایه‌گذاری کردند و وعده سود ۲۰۰ درصدی طی دو سال و نیم گرفتند. اما خیلی زود هزاران دلار وام با بهره‌های تا ۸ درصد گرفتند تا بیشتر سرمایه‌گذاری کنند.

به علاوه آقای یو سود روزانه‌اش را بلافاصله دوباره به شرکت برمی‌گرداند.

او گفت: «هیچ قانونی نبود که مجبورمان کند سودمان را دوباره سرمایه‌گذاری کنیم، اما انگار توان نه گفتن نداشتیم. آن‌ها آن‌قدر رویاهای ما را بزرگ کردند… که همه خویشتنداری و قدرت قضاوت‌مان را از دست دادیم.»

سرمایه‌گذاران به ازای معرفی هر فرد جدید، سود روزانه بیشتری می‌گرفتند. این ساختار هرمی باعث شد حدود ۱۲۰ هزار نفر از سراسر استان‌های چین درگیر شوند. بر اساس یافته‌های دادستانی بریتانیا، سپرده‌های آن‌ها بیش از ۴۰ میلیارد یوان (۵/۶ میلیارد دلار) بود.

یکی از کارمندان سابق شرکت بعدها شهادت داد که سودهای روزانه در واقع از پول سرمایه‌گذاران جدید پرداخت می‌شد نه از استخراج رمزارز.

بازاریابی شرکت بر تنهایی بسیاری از چینی‌های میان‌سال و سالمند تکیه داشت. چیان شعرهایی درباره «مسئولیت اجتماعی» می‌نوشت، با متن‌های مانند: «باید سالمندان را همچون عشق اول دوست بداریم».

شرکت همچنین برنامه‌های گروهی و ضیافت‌های بزرگ برای سرمایه‌گذاران فعلی و احتمالی ترتیب می‌داد. در این برنامه‌ها فرصت‌های تازه سرمایه‌گذاری تبلیغ می‌شد، همراه با اسلایدشو و دستگاه کارت‌خوان آماده.

شرکت لنتیان گروی همچنین عشق خود به چین را جار می‌زد، حربه‌ای دیگر که با دقت طراحی شده بود تا دل سالمندان را به دست بیاورد.

آقای یو که در دهه ششم زندگی است گفت: «میهن‌پرستی نقطه ضعف ما بود و آن‌ها همین را دستاویز کردند. می‌گفتند می‌خواهند چین را شماره یک جهان کنند.»

به گفته آقای یو تعدادی از چهره‌ها و سخنرانان سرشناس نیز از شرکت حمایت می‌کردند؛ از جمله داماد مائو تسه‌تونگ، بنیان‌گذار جمهوری خلق چین.

او گفت: «نسل ما همه مائو را می‌ستود، پس وقتی داماد او هم تضمین می‌داد، چطور می‌توانستیم اعتماد نکنیم؟»

به گفته یکی از سرمایه‌گذاران حاضر در مراسم و دو نفر دیگر که با آن‌ها گفت‌وگو کردیم، این شرکت حتی رویدادی را در «تالار بزرگ خلق»، محل برگزاری نشست‌های مجلس قانون‌گذاری چین، برگزار کرده بود.

آقای یو می‌گوید: «تبلیغات‌چی‌ها چنان زیرک بودند که می‌توانستند یک چیز قرمز را سفید جلوه دهند و سیاه را قرمز نشان دهند.»

با وجود ریاست بر چنین شرکت پرآوازه‌ای، چیان چهره‌ای به شدت مرموز و پنهان‌کار بود. مشتریانش او را با نام‌ هوآهوآ یا گل کوچک می‌شناختند و بیشتر از طریق شعرهایی که در وبلاگش منتشر می‌کرد با آنان ارتباط داشت.

اما به گفته آقای لی، یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران شرکت، او گاه برای دیدار با سرمایه‌گذاران عمده، کسانی که دست‌کم شش میلیون یوان (حدود ۸۴۰ هزار دلار) سرمایه‌گذاری کرده بودند شخصا ظاهر می‌شد و آن‌ها را به گردهمایی‌های خصوصی دعوت می‌کرد.

آقای لی به یاد می‌آورد: «می‌توان گفت همه ما شیفته‌اش شده بودیم. او برایمان الهه ثروت بود.

ما را تشویق می‌کرد که رویاهای بزرگ در سر بپرورانیم… می‌گفت ظرف سه سال آن‌قدر ثروتمندمان می‌کند که تا سه نسل بی‌نیاز خواهیم بود.»

او، همسرش و برادرش در مجموع حدود ۱۰ میلیون یوان (۱/۳ میلیون دلار) سرمایه‌گذاری کردند.

تحقیقات پلیس چین درباره شرکت لنتیان گروی که اواسط سال ۲۰۱۷ آغاز شد، به معنای آغازی بر پایان طرح‌های چیان بود.

آقای یو به یاد می‌آورد: «پرداخت‌ها ناگهان متوقف شد. شرکت گفت پلیس مشغول بررسی‌هایی است… اما به ما اطمینان دادند که پرداخت‌ها به زودی از سر گرفته می‌شود.»

به گفته او، آنچه در ابتدا باعث آرامش سرمایه‌گذاران شد، وعده‌ها و اطمینان مدیران شرکت بود که می‌گفتند این تنها یک وقفه موقت است و از آنان خواستند خودشان به پلیس مراجعه نکنند.

اما آقای یو می‌گوید بعدها از خلال پرونده‌های دادگاه چین دریافت که چیان به مدیران ارشد شرکت پول بیشتری داده بود تا نگرانی سرمایه‌گذاران را کاهش دهند، در حالی که خودش به بریتانیا گریخته بود.

چیان نسبت به وضعیت سرمایه‌گذارانش کاملا بی‌تفاوت نبود. در یادداشت‌هایش طرحی نوشته بود که بر اساس آن، اگر قیمت هر بیت‌کوین به ۵۰ هزار پوند برسد، بدهی‌هایش در چین را بازپرداخت کند. اما در همان دفترچه آشکارا تاکید کرده بود که اولویت اصلی‌اش حکومت و توسعه «لیبرلند» است و میلیون‌ها پوند برای این پروژه کنار گذاشته بود.

وقتی در آوریل سال گذشته در شهر یورک در شمال انگلستان دستگیر شد، پلیس چهار نفر دیگر را هم در خانه یافت. دادگاه لندن در آغاز جلسه صدور حکم اعلام کرد که این چهار نفر به طور خاص برای انجام کارهایی مانند خرید، نظافت و نگهبانی به بریتانیا آورده شده بودند و همگی به صورت غیرقانونی استخدام شده بودند.

در زمان بازداشت، چیان تمام اتهامات را رد کرد و گفت تنها به دلیل سرکوب کارآفرینان رمزارز در چین گریخته است و مدارک ارائه‌شده از سوی پلیس چین را قبول ندارد. اما سپس، در جریان دادگاهش در ماه سپتامبر، به طور غیرمنتظره‌ای اعتراف کرد که رمزارزها را به صورت غیرقانونی به دست آورده و نگهداری کرده است.

وکیل چیان پس از صدور حکم دادگاه بیانیه‌ای منتشر کرد و موکل خود را «پیشگام بیت‌کوین» خواند. او گفت که چیان حکم محکومیت خود را پذیرفته، اما «هرگز قصد کلاهبرداری نداشته و اکنون درمی‌یابد که طرح‌های سرمایه‌گذاری‌اش فریبکارانه بوده و اعتماد سرمایه‌گذاران را از میان برده است».

پیش از آن که حکم او اعلام شود، آقای لی به بی‌بی‌سی گفت اعتراف چیان به گناه، برای قربانیان «روزنه‌ای از امید» بود.

ارزش رمزارزی که چیان به بریتانیا برده بود، از زمان ورودش بیش از بیست برابر شده است. سرنوشت این دارایی قرار است در جریان پرونده مدنی مربوط به «عواید حاصل از جرم» مشخص شود که روند رسیدگی به آن اوایل سال آینده آغاز خواهد شد.

به گفته وکلای دو موسسه حقوقی که دفاع از قربانیان را بر عهده دارند، هزاران سرمایه‌گذار چینی قصد دارند در این پرونده طرح ادعا کنند. اما یکی از وکلا، یک وکیل چینی که نخواست نامش فاش شود گفت این کار آسان نخواهد بود. آن‌ها باید ادعای خود را در حالی ثابت کنند که بسیاری از آن‌ها پول را مستقیما به حساب شرکت چیان واریز نکرده‌اند، بلکه به حساب واسطه‌هایی در مناطق محلی داده‌اند که سپس وجوه را به سطوح بالاتر منتقل کرده‌اند.

هنوز روشن نیست در صورت موفقیت شاکیان این پرونده، آن‌ها تنها اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند یا مبلغی بالاتر که در آن افزایش ارزش بیت‌کوین هم لحاظ شده باشد.

آن‌طور که در پرونده‌های مشابه مربوط به عواید جرم مرسوم است، هر مبلغی که پس از پایان این روند باقی بماند، به طور معمول به دولت بریتانیا تعلق می‌گیرد. بی‌بی‌سی از وزارت دارایی بریتانیا درباره برنامه‌اش برای استفاده از این وجوه سوال کرد، اما پاسخی دریافت نکرد.

از سوی دیگر، ماه گذشته دادستانی کل بریتانیا اعلام کرد در حال بررسی طرحی برای جبران خسارت کسانی است که در پرونده مدنی این دعوا نماینده‌ای ندارند. بی‌بی‌سی از این نهاد درباره مدارک مورد نیاز برای استفاده از این طرح سوال کرد، اما دادستانی گفت در این مرحله نمی‌تواند جزئیات بیشتری ارائه کند.

به گفته آقای یو که همسرش نیز همراه او سرمایه‌گذاری کرده بود پیامدهای این ماجرا تنها مالی نبوده و به زندگی شخصی او نیز آسیب زده و در نهایت به طلاق و کاهش ارتباط با پسرش منجر شده است.

با این‌ حال، او خود را تا حدی خوش‌اقبال می‌داند. یکی از وکلا به بی‌بی‌سی گفت که بسیاری از سرمایه‌گذاران چیان حتی پول کافی برای خرید غذا یا دارو نداشتند.

آقای یو یکی از این افراد را می‌شناخت؛ زنی از شهر تیانجین در شمال چین که به گفته او پس از مرخصی از بیمارستان به دلیل ناتوانی در پرداخت هزینه‌های درمان، بر اثر سرطان پستان درگذشت.

او گفت: «او که می‌دانست من شاعر هستم، در واپسین روزهای زندگی‌اش از من خواست اگر روزی از دنیا رفت، برایش مرثیه‌ای بنویسم.»

آقای یو به قولش عمل کرد و شعری در یادبود او سرود و آن را در اینترنت منتشر کرد. شعر با این سطور پایان می‌یابد:

«بگذار ستون باشیم، تا آسمان را نگاه داریم،

نه گوسفندانی که رانده و فریب داده می‌شوند؛

برای آنان که زنده مانده‌اند، بیشتر تلاش کنیم،

شاید بتوانیم این بی‌عدالتی بزرگ را جبران کنیم.»