تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 23 اکتبر 2025 - 9:54
کد خبر : 16678

سم آلتمن از ترکیدن حباب هوش مصنوعی خبر داد

سم آلتمن از ترکیدن حباب هوش مصنوعی خبر داد

سم آلتمن، مدیرعامل شرکت اوپن‌ای‌آی اخیرا در یک رویداد این شرکت کاری را انجام داد که این روزها کمتر از مدیران فناوری آمریکایی سر می‌زند: او به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد. به گزارش « تجارت آسیا» آقای آلتمن در حالی که میان مدیران ارشدش نشسته بود، به من گفت: «می‌دانم نوشتن درباره‌ ترکیدن حباب هوش

سم آلتمن، مدیرعامل شرکت اوپن‌ای‌آی اخیرا در یک رویداد این شرکت کاری را انجام داد که این روزها کمتر از مدیران فناوری آمریکایی سر می‌زند: او به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد.

به گزارش « تجارت آسیا» آقای آلتمن در حالی که میان مدیران ارشدش نشسته بود، به من گفت: «می‌دانم نوشتن درباره‌ ترکیدن حباب هوش مصنوعی وسوسه‌برانگیز است. در واقع، بخش‌هایی از این حوزه هستند که به‌نظر من همین حالا هم حالتی حباب‌گونه دارند.»

در سیلیکون‌ولی، بحث درباره این‌که آیا شرکت‌های هوش مصنوعی بیش از آن‌چه باید ارزش‌گذاری شده‌اند یا نه، فوریت تازه‌ای پیدا کرده است.

برخی منتقدان، چه در محافل خصوصی و چه آشکارا، می‌پرسند آیا جهش سریع ارزش شرکت‌های هوش مصنوعی تا حدی نتیجه همان چیزی نیست که خودشان آن را «مهندسی مالی» می‌نامند.

به‌عبارت دیگر، نگرانی‌هایی وجود دارد که این شرکت‌ها بیش از اندازه واقعی ارزش‌گذاری شده‌اند.

آلتمن گفت انتظار دارد برخی سرمایه‌گذاران تصمیم‌های اشتباه بگیرند و استارت‌آپ‌های کم‌مایه پول‌های هنگفتی به جیب بزنند.

او به من گفت: «در اوپن‌ای‌آی واقعاً اتفاقی جدی در حال رخ‌دادن است.»

اما همه قانع نشده‌اند.

در هفته‌های اخیر بانک مرکزی بریتانیا، صندوق بین‌المللی پول و جیمی دایمون، مدیرعامل جی‌پی مورگان، نسبت به شکل‌گیری حبابی در حوزه هوش مصنوعی هشدار داده‌اند. دایمون در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت: «بیشتر مردم باید در ذهنشان سطح بالاتری از عدم قطعیت را در نظر بگیرند.»

در سیلیکون‌ولی، که بسیاری آن را پایتخت فناوری جهان می‌دانند، نگرانی‌ها روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

در نشست اخیر موزه تاریخ رایانه سیلیکون‌ولی، جری کپلان، از پیشگامان کارآفرینی در حوزه هوش مصنوعی، به جمع پرشماری از حاضران گفت که در طول زندگی‌اش چهار دوره حباب را از سر گذرانده است.

او این روزها بیش از هر زمان دیگری نگران است؛ چون حجم سرمایه‌ای که در این حوزه در گردش است، در مقایسه با دوران رونق دات‌کام بسیار بیشتر است و این بار، چیزهای بسیار بیشتری برای از دست دادن وجود دارد.

او هشدار داد: «وقتی این حباب بترکد، اوضاع به‌شدت خراب می‌شود؛ و آسیب آن فقط متوجه فعالان حوزه هوش مصنوعی نخواهد بود.»

او افزود: «این سقوط، سایر بخش‌های اقتصاد را هم با خود پایین خواهد کشید.»

اما در مدرسه عالی کسب‌وکار استنفورد، که شمار زیادی از کارآفرینان فناوری از آن فارغ‌التحصیل شده‌اند، پروفسور آنات آدماتی می‌گوید تلاش برای پیش‌بینی زمان شکل‌گیری حباب، با وجود کوشش‌های فراوان، اغلب بی‌نتیجه است.

او می‌گوید: «تشخیص زمان شکل‌گیری حباب خیلی سخت است، و معمولاً تا وقتی نترکد، نمی‌شود با اطمینان گفت درون آن بوده‌ایم.»

آمارها بسیاری را نگران کرده است.

شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی تاکنون حدود ۸۰ درصد از رشد چشمگیر بازار سهام آمریکا را به خود اختصاص داده‌اند؛ و به‌گفته شرکت گارتنر، هزینه جهانی در زمینه هوش مصنوعی احتمالاً تا پیش از پایان سال ۲۰۲۵ به رقم سرسام‌آور ۱۵۰۰ میلیارد دلارخواهد رسید.

شبکه‌ای درهم‌تنیده از معاملات

شرکت اوپن‌ای‌آی که در سال ۲۰۲۲ با معرفی چت‌جی‌پی‌تی هوش مصنوعی را وارد جریان اصلی زندگی مردم کرد، اکنون در مرکز شبکه‌ای پیچیده از معاملات قرار دارد که زیر ذره‌بین نهادهای نظارتی است.

برای نمونه، ماه گذشته اوپن‌ای‌آی قراردادی ۱۰۰ میلیارد دلاری با شرکت سازنده تراشه «ان‌ویدیا» امضا کرد؛ شرکتی که اکنون باارزش‌ترین شرکت سهامی عام جهان به‌شمار می‌رود.

این قرارداد در حقیقت ادامه سرمایه‌گذاری‌های پیشین «ان‌ویدیا» در شرکت آلتمن است و انتظار می‌رود اوپن‌ای‌آی مراکز داده‌ای راه‌اندازی کند که با تراشه‌های پیشرفته این شرکت پشتیبانی می‌شوند.

همچنین اوپن‌ای‌آی اعلام کرد قصد دارد میلیاردها دلار تجهیزات مورد نیاز برای توسعه هوش مصنوعی را از شرکت اِی‌اِم‌دی رقیب مستقیم ان‌ویدیا، خریداری کند؛ معامله‌ای که می‌تواند این شرکت را به یکی از سهام‌داران عمده ای‌ام‌دی تبدیل کند.

فراموش نکنیم اوپن‌ای‌آی هنوز یک شرکت خصوصی است؛ با این حال، ارزش آن به‌تازگی حدود ۵۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

علاوه بر این، مایکروسافت، غول فناوری سرمایه‌گذاری سنگینی در اوپن‌ای‌آی انجام داده و شرکت عظیم رایانش ابری اوراکل نیز قراردادی به ارزش ۳۰۰ میلیارد دلار با این شرکت منعقد کرده است.

پروژه «استارگِیت» شرکت اوپن‌ای‌آی در ابلینِ تگزاس، که با سرمایه‌گذاری اوراکل و شرکت ژاپنی سافت‌بانک پشتیبانی می‌شود و در نخستین هفته ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در کاخ سفید معرفی شد، هر چند ماه یک‌بار ابعاد بزرگ‌تری پیدا می‌کند.

ان‌ویدیا نیز در استارت‌آپ هوش مصنوعی «کرویو» (CoreWeave) سرمایه‌گذاری کرده است؛ شرکتی که بخشی از زیرساخت‌های گسترده مورد نیاز اوپن‌ای‌آی را تأمین می‌کند.

کارشناسان سیلیکون‌ولی می‌گویند با رواج یافتن این سازوکارهای مالی پیچیده و درهم‌تنیده، ممکن است برداشت‌ها از میزان واقعی تقاضا برای هوش مصنوعی دچار خطا یا ابهام شود.

برخی منتقدان نیز بی‌پرده این معاملات را «تامین مالی چرخشی» یا «تامین مالی فروشنده» می‌نامند؛ وضعیتی که در آن شرکت برای حفظ فروش خود، در مشتریانش سرمایه‌گذاری می‌کند یا به آن‌ها وام می‌دهد تا بتوانند به خرید ادامه دهند.

آلتمن گفت: «بله، این نوع وام‌های سرمایه‌گذاری پیش از این سابقه نداشته است.»

او ادامه داد: «اما چنین سرعتی در رشد درآمد شرکت‌ها هم تاکنون سابقه نداشته است.»

درآمد اوپن‌ای‌آی با شتاب زیادی در حال رشد است، اما این شرکت هنوز هرگز به سوددهی نرسیده است.

جای نگرانی است که بسیاری از افرادی که با آن‌ها صحبت کرده‌ام، مدام نام شرکت کانادایی «نورتل» را پیش می‌کشند؛ سازنده تجهیزات مخابراتی‌ای که با وام‌گیری گسترده برای تامین مالی مشتریانش، تقاضا برای محصولات خود را به‌طور مصنوعی بالا برد.

در مقابل، جنسن هوانگ، مدیرعامل ان‌ویدیا، در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌بی‌سی از توافقش با اوپن‌ای‌آی دفاع کرد و گفت این شرکت الزامی ندارد پول سرمایه‌گذاری‌شده را صرف خرید محصولات ان‌ویدیا کند.

او گفت: «اوپن‌ای‌آی می‌تواند این سرمایه را هر طور که بخواهد خرج کند.»

او افزود: «هیچ انحصاری در کار نیست؛ هدف اصلی ما این است که از آن‌ها حمایت کنیم، به رشدشان کمک کنیم و در نتیجه کل اکوسیستم را گسترش دهیم.»

نشانه‌های هشداردهنده

کپلان می‌گوید نشانه‌های نگران‌کننده‌ای به چشم می‌خورد که حاکی از آن است بخش هوش مصنوعی، و در پی آن کل اقتصاد، ممکن است به‌زودی دچار بحران شود.

او می‌گوید در دوره‌های داغ و پرتب‌و‌تاب، شرکت‌ها معمولا از برنامه‌ها و پروژه‌های عظیمی خبر می‌دهند، بی‌آنکه هنوز سرمایه لازم برای اجرای آن‌ها را فراهم کرده باشند.

در این میان، سرمایه‌گذاران خرد نیز با شوق فراوان تلاش می‌کنند وارد موج داغ استارت‌آپ‌ها شوند.

افزایش چشمگیر سهام ای‌ام‌دی نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در تلاش‌اند از موج ثروتی که چت‌جی‌پی‌تی به راه انداخته عقب نمانند؛ هم‌زمان، زیرساخت‌های عظیم فیزیکی برای پاسخ به عطش بی‌پایان توسعه بیشتر هوش مصنوعی در حال شکل‌گیری است.

کپلان گفت: «ما در حال پدید آوردن یک فاجعه زیست‌محیطی دست‌ساخته هستیم: مراکز داده عظیمی در نقاط دورافتاده مانند بیابان‌ها که به‌مرور فرسوده و متروک می‌شوند و مواد مضر را به محیط نشت می‌دهند، در حالی که کسی برای پاسخ‌گویی قابل پیگیری نخواهد بود چون از سازندگان و سرمایه‌گذاران‌شان دیگر اثری نمانده است.»

اما حتی اگر در یک حباب باشیم، در سیلیکون‌ولی امیدوارند سرمایه‌گذاری‌های کنونی هدر نروند.

جف بودیه، توسعه‌دهنده محصولات در مرکز جامعه هوش مصنوعی هاگینگ‌فیس)، می‌گوید: «آنچه مرا دلگرم می‌کند این است که اینترنت از دل سرمایه‌گذاری‌های بیش‌از‌حد در زیرساخت‌های مخابراتی گذشته پدید آمد.»

او می‌گوید: «اگر برای زیرساخت‌های پردازش هوش مصنوعی بیش از حد سرمایه‌گذاری شود، می‌تواند به خطرات مالی منجر شود.»

او می‌گوید: «اما این سرمایه‌گذاری‌ها زمینه‌ساز محصولات و تجربه‌های جدید و درخورتوجهی خواهند شد؛ حتی چیزهایی که امروز اصلا به ذهنمان خطور نمی‌کنند.»

بسیاری هنوز به توانایی هوش مصنوعی در دگرگون‌سازی جامعه باور دارند.

سوال این است که آیا منابع مالی لازم برای تحقق جاه‌طلبی‌های شرکت‌های پیشروی این حوزه رو به پایان‌اند؟

ریهارد یارک، بنیان‌گذار خبرنامه آنکاور آلفا، می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد ان‌ویدیا آخرین وام‌دهنده یا سرمایه‌گذار جدی باقی‌مانده باشد.»

او می‌پرسد: «جز ان‌ویدیا، چه کسی در حال حاضر توانایی دارد ۱۰۰ میلیارد دلار در یک شرکت دیگر سرمایه‌گذاری کند؟»

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.