دلایل محبوبیت “نفرتیتی ” پس از 3300 سال

صد سال پیش، در موزه نویس برلین، جهان برای اولین بار با یکی از ماندگارترین نمادهای زیبایی روبه‌رو شد: ملکه نفرتیتی.

به گزارش « تجارت آسیا» به نوشته سی‌ان‌ان، باستان‌شناسان آلمانی در سال ۱۹۱۲ نیم‌تنه گچی‌ـ‌آهکی او را که قدمتی ۳۳۰۰ ساله دارد، در مصر کشف کردند و در سال ۱۹۲۴ در معرض دید عموم گذاشته شد. رونمایی از این اثر، بینندگان از قاهره تا لندن را شگفت‌‌زده و شیفته زیبایی‌اش کرد، شیفتگی که در یک قرن گذشته همچنان رنگ نباخته است.

ویژگی‌های تندیس نفرتیتی‌ــ فک تراشیده، گونه‌های برجسته، گردن بلند قومانند، و چشمان سرمه‌کشیده‌ــ دهه‌ها نقطه‌ مرجعی در دنیای مد و هنر بوده است. در این تندیس، نفرتیتی با یقه‌ای پهن و تاجی مسطح مزین به نواری طلایی و مار مقدس اورئوس دیده می‌شود که با رنگ‌های سبز، زرد، قهوه‌ای و آبی تزیین شده است.

پس از کشف نیم‌تنه، نفرتیتی در دهه ۱۹۲۰ به‌‌سرعت به «دختر محبوب» تبدیل شد. معنای نامش، «زیبا آمد»، کاملا مناسب به نظر می‌رسید، و چهره‌اش در تبلیغات مداد چشم و چهره‌های شبیه به او در ستون‌های زیبایی روزنامه‌ها دیده شد.

طراحان مد عناصر مصری را در آثارشان گنجاندند. با نقش‌آفرینی الیزابت تیلور در فیلم «کلئوپاترا» در سال ۱۹۶۳، این علاقه وافر بیشتر تثبیت شد و «سبک مصری» را به یکی از عناصر اصلی در دنیای مد تبدیل کرد.

سبک نفرتیتی همچنان بر دنیای مد تاثیرگذار است؛ از نمایش بهاره ۲۰۰۴ دیور با کلاه‌های بلند به سبک نفرتیتی گرفته تا رژلب‌های کریستین لوبوتن در سال ۲۰۱۵ که با الهام از نفرتیتی در ظرف طلایی و مشکی مزین به تاج ارائه شد (نفرتیتی احتمالا از رنگدانه طبیعی خاک رس سرخ برای لب‌هایش استفاده می‌کرد).

امروزه، اهمیت نفرتیتی به‌عنوان نمادی فرهنگی همچنان به قوت خود باقی است و شباهت او الهام‌بخش محصولات متنوعی است. حتی جراحان پلاستیک نیز از او الهام گرفته‌اند و با ابداع شیوه «لیفت نفرتیتی»، با استفاده از بوتاکس خط فک را بهبود می‌بخشند.

هنگامی که از نیم‌تنه نفرتیتی رونمایی شد، زنان سفیدپوست غربی تلاش کردند ظاهر او را تقلید کنند و شروع کردند به مد سازی بر اساس سبک نفرتیتی؛ خط چشم گربه‌ای می‌کشیدند، لباس‌هایی با یقه مشابه می‌پوشیدند و کلاه‌های بلند بر سر می‌گذاشتند یا موهایشان را به‌ گونه‌ای می‌آراستند که شبیه تاج نفرتیتی باشد.

نفرتیتی ممکن است برای مخاطبان اروپایی جذاب‌تر بوده باشد، زیرا برخی ویژگی‌های نیم‌تنه او با سلیقه زیبایی‌شناسی غربی همخوانی دارد.

به‌نوعی نفرتیتی بیشتر درباره ما سخن می‌گوید تا خودش. گرچه او یکی از شناخته‌شده‌ترین شخصیت‌های تاریخ باستان است، بخش زیادی از زندگی او همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است‌. این خلاء به جامعه اجازه می‌دهد شخصیت او را به هر نمادی در هر زمان نیاز دارد تبدیل کند.

نفرتیتی همسر فرعون آخناتون بود و نقش بزرگی در سیاست مصر ایفا کرد. آن‌ها با هم انقلابی مذهبی را رهبری کردند و با کنار گذاشتن چندخدایی، پرستش آتن، خدای خورشید، را ترویج دادند. اما ۱۲ سال پس از آغاز سلطنت آخناتون، او از متون تاریخی ناپدید شد که منشا نظریه‌های بی‌پایان درباره سرنوشتش بوده است‌ــ آیا او به تبعید فرستاده شد؟ بیمار شد؟ یا به قتل رسید؟ برخی حدس می‌زنند که او حتی ممکن است با هویتی جدید در حکومت شریک بوده است.

در همین حال، نفرتیتی در فرهنگ سیاه‌پوستان نمادی از قدرت است و شخصیت‌های معاصری مانند بیانسه و ریحانا از تصویر او الهام گرفته‌اند.

ریحانا یک خالکوبی از نیم‌تنه نفرتیتی روی تنش دارد. بیانسه در موزیک ویدیو «متاسفم» (Sorry) در سال ۲۰۱۶ با ظاهری شبیه نفرتیتی دیده شد. او در سال ۲۰۱۸ نیز در اجرایی در کوچلا شنلی پوشید که تصویر نفرتیتی بر آن نقش بسته بود.

تصویر نفرتیتی فراتر از مدهای زودگذر است، شاید مهم‌ترین نکته این باشد که برای بسیاری، تصویر نفرتیتی عمیقا شخصی است.