تقویت تجارت آزاد میان کره جنوبی، ژاپن و چین درپی اقدام جدید ترامپ
به گزارش « تجارت آسیا» در حالی که آمریکا جنگ تجاری‌اش با چین را شدت داده و بر متحدان کلیدی خود یعنی کره‌جنوبی و ژاپن تعرفه‌های سنگینی اعمال کرده، گفتگوها درباره توافق تجارت آزادی میان این سه کشور شمال شرق آسیا که سال‌ها به تعویق افتاده بود، بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است.
به گزارش « تجارت آسیا» در حالی که آمریکا جنگ تجاری‌اش با چین را شدت داده و بر متحدان کلیدی خود یعنی کره‌جنوبی و ژاپن تعرفه‌های سنگینی اعمال کرده، گفتگوها درباره توافق تجارت آزادی میان این سه کشور شمال شرق آسیا که سال‌ها به تعویق افتاده بود، بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است.
ماه گذشته، وزرای بازرگانی سه کشور در سئول برای اولین بار ظرف شش سال گذشته دیدار کردند تا درباره مسیرهای بالقوه همکاری اقتصادی گفت‌وگو کنند.
این سه کشور توافق کردند که برای پیشبرد گفت‌وگو در زمینه «توافق تجاری آزاد» سه‌جانبه همکاری نزدیک داشته باشند.
توافق تجاری آزاد (FTA) چیست؟
توافق تجاری آزاد یک پیمان ترجیحی است میان کشورها که به همدیگر دسترسی اختصاصی به بازارهایشان را از طریق لغو تعرفه‌ها و موانع تجاری می‌دهند
بسته به محصول مورد نظر، نرخ تعرفه‌ها ممکن است تا صفر کاهش پیدا کند یا بسیار پایین‌تر از رقمی باشد که برای کشورهای دیگر اعمال می‌شود.
این حرکت جدید گویا باعث واکنش‌هایی در واشنگتن شده است برایان شاتز سناتور دموکرات چشم‌انداز همکاری چین، ژاپن و کره جنوبی را در زمینه تجارت آزاد «تصویری بسیار تکان‌دهنده» خواند.
اگر این سه کشور بتوانند در اتحاد با هم موفق شوند، بلوک حاصل از اتحاد آن‌ها روی‌هم‌رفته اقتصادی با ارزش حدود ۲۵ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی خواهد بود. تولید ناخالص داخلی (جی‌دی‌پی) معیاری برای سنجش ارزش اقتصادی بر اساس کالاها و خدمات است.
اما این نخستین‌بار نیست که مذاکراتی درباره تجارت آزاد میان این سه کشور شکل گرفته است.
به رغم بیش از یک دهه گفت‌وگو این سه کشور تا کنون نتوانسته‌اند توافقی رابه سرانجام برسانند.
توافق آزاد تجاری بین چین، ژاپن و کره جنوبی چه زمانی مطرح شد؟
طرح توافق تجارت آزاد سه‌جانبه در سال ۲۰۱۲ رسماً کلید خورد که وزیران این سه کشور در نشست آسه‌آن +۳ در پنوم‌پن، پایتخت کامبوج، آغاز مذاکرات را اعلام کردند.
مذاکرات رسمی سال بعد در سئول آغاز شد ولی روند گفت‌وگوها تا دور شانزدهم در سال ۲۰۱۹ به طول انجامید که آخرین دور رسمی ثبت‌شده مذاکرات به شمار می‌آید.
بین کره جنوبی، چین و ژاپن چه تنش‌هایی وجود دارد
مشکلات تنها به مسائل اقتصادی محدود نمی‌شود؛ تنش‌های تاریخی و ژئوپلیتیکی نیز نقش مهمی دارند.
درگیری مسلحانه، کار اجباری در زمان جنگ، اختلافات بر سر مرزها و همچنین روابط با کره‌شمالی، موانع جدی ایجاد کرده‌اند.
در سال‌های اخیر، معترضان ژاپنی و چینی در دفاع از جنبش دموکراسی‌خواهی هنگ‌کنگ در توکیو و سئول تظاهرات کرده‌اند.
دکتر هئو یون استاد تجارت بین‌الملل در مدرسه تحصیلات تکمیلی مطالعات بین‌المللی دانشگاه سوگانگ و رئیس شورای مشورتی سیاست‌گذاری تجاری در وزارت تجارت، صنعت و انرژی کره‌جنوبی است.
او معتقد است بخت نهایی شدن توافق سه‌جانبه آزاد تجاری نزدیک به «صفر» است.
دکتر یون تجدید علاقه چین به یک توافق آزاد تجاری را «حرکتی با انگیزه سیاسی» با هدف مقابله با آمریکا می‌داند.
او می‌گوید این وضعیت شبیه زمانی است که پکن در سال ۲۰۱۲، در واکنش به مشارکت ترانس‌پاسیفیک گفت‌وگوهایی را آغاز کرد. مشارکت ترانس‌پاسیفیک توافقی منطقه‌ای در حوزه تجارت میان دوازده کشور حاشیه اقیانوس آرام است که با ابتکار دولت اوباما در ایالات متحده شکل گرفت
هان داک‌سو، رئیس‌جمهور موقت کره‌جنوبی، در گفتگو با سی‌ان‌ان درباره احتمال همکاری سئول با سایر کشورها برای مقابله با تعرفه‌های آمریکا گفت: «ما در آن مسیر قدم نخواهیم گذاشت.»
اما این کشور قرار است در پی استیضاح رئیس‌جمهور پیشین، در ماه ژوئن رئیس‌جمهور جدیدی انتخاب کند
آلیسیا گارسیا هره‌رو، اقتصاددادن ارشد آسیا اقیانوسیه در شرکت خدمات مالی چندملیتی ناتیکسیس هشدار می‌دهد که یک توافق آزاد تجاری سه‌جانبه میتواند روابط تجاری کره جنوبی و ژاپن را با آمریکا دستخوش تنش کند.
«چین دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد، اما کره‌جنوبی و ژاپن چیزهای زیادی برای از دست دادن دارند، در نتیجه این هماهنگی رخ نخواهد داد.»
توافق‌های دوجانبه موجود کدام‌اند؟
دکتر هیو از مدرسه تحصیلات تکمیلی مطالعات بین‌المللی سوگانگ می‌گوید توافق آزاد تجاری موجود بین کره جنوبی و چین بسیار ملایم است و نیاز به بررسی مجدد دارد.
در حال حاضر هیچ توافق دوجانبه‌ای میان کره‌جنوبی و ژاپن، یا میان ژاپن و چین وجود ندارد.
او می‌افزاید: «هر زمان که دولت موضوع توافق تجارت آزاد میان کره‌جنوبی و ژاپن را مطرح می‌کند، این مسئله به‌سرعت رنگ و بوی سیاسی می‌گیرد و اتهاماتی مانند ‘طرفداری از ژاپن’ به میان می‌آید.»
چنین اظهاراتی ریشه در تنش‌های منطقه‌ای دارند. برای نمونه، چین و ژاپن بر سر گروهی از جزایر که در ژاپن «سن‌کاکو» و در چین «دیائویو» نامیده می‌شوند، اختلاف ارضی دارند.
«مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای» که میان ۱۵ کشور حوزه آسیا-اقیانوسیه از جمله کره‌جنوبی، ژاپن و چین برقرار است، معمولاً به‌عنوان جایگزینی برای توافق‌های دوجانبه تجارت آزاد در نظر گرفته می‌شود، اما در مقیاسی محدودتر.
به همین دلیل، استفان آنگریک، رئیس بخش اقتصاد ژاپن در مودیز آنالیتیکس، می‌گوید اگر توافقی هم حاصل شود، «احتمالاً بسیار محدود» خواهد بود.
«ما این را در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ هم دیده‌ایم. آن موقع، جار و جنجال زیادی بر سر امضای توافق «همکاری جامع اقتصادی منطقه‌ای» پیش آمد.»
همکاری جامع اقتصادی منطقه‌ای پس از آن شکل گرفت که ترامپ آمریکا را از توافق جامع و پیشرو مشارکت ترانس-پاسیفیک خارج کرد.
او در توضیح می‌گوید: «تعهدات کاهش تعرفه در چارچوب توافق همکاری جامع اقتصادی منطقه‌ای بسیار کم‌دامنه‌تر از تعهداتی بود که در توافق جامع و مترقی مشارکت ترانس‌پاسیفیک آمده است.»
اثرات منفی این موضوع چه میتواند باشد؟
درباره منافع هم‌پوشان در صنایع اصلی صادراتی – از جمله خودروسازی، فولاد، نیمه‌رسانا و پتروشیمی – نگرانی‌هایی مطرح شده است.
ریموند یئونگ، اقتصاددان ارشد منطقه چین بزرگ در بانک اِی‌اِن‌زی، هشدار می‌دهد که به توافق تجارت آزاد صرفاً به‌عنوان یک «اقدام نیم‌بند» نگاه می‌کند و معتقد است که این توافق در عمل به‌سختی تحقق خواهد یافت.
«توافق‌های تجاری را نمی‌توان از مسایل ژئوپلتیک جدا کرد. ژاپن و کره جنوبی متحدان ایالات منحده و متکی به پشتیبانی نظامی آمریکا هستند …»
«وقتی پای انتخاب بین بازارهای چین و آمریکا باشد، فکر می‌کنید اولویت را به کدام یک می‌دهند؟»
چه چیزی میتواند منجر به یک توافق شود؟
اما باز هم بعضی از ناظران خوش‌بین هستند.
دکتر کانگ این‌سو، استاد اقتصاد دانشگاه زنان سوک‌میونگ در کره جنوبی معتقد است که جو فعلی بیشتر از قبل برای تحقق توافقی سه‌جانبه مساعد است.
«در گذشته، ممکن بود چین احساس کند هنوز برای بازکردن کامل بازارهایش آماده نیست … اما اکنون، در میانه این وضعیت دشوار تعرفه‌ای، ممکن است بخواهد خود را به‌عنوان مدافع تجارت آزاد نشان دهد و هم‌زمان در برابر آمریکا توازن ایجاد کند.»
اندی شی، اقتصاددان چینی مستقل که سابقا برای بانک جهانی کار کرده است قبول دارد که تعرفه‌های ترامپ یک توافق آزاد تجاری سه‌جانبه را محتمل‌تر می‌کند. اما شک دارد که در آینده‌ای نزدیک محقق شود.
«ژاپن و کره جنوبی عملاً متحدان آمریکا هستند … اگر طرف سومی بتواند به شما دستور بدهد که چه چیزی بفروشید و چه چیزی نفروشید، فکر می‌کنم در وضعیت بسیار دشوار و سختی گیر می‌افتید.»
کارگران چه فکر می‌کنند؟
در هفته‌های اخیر، بازارهای جهانی با آشفتگی شدیدی مواجه شده‌اند، زیرا رئیس‌جمهور ترامپ ابتدا تعرفه‌هایی بر واردات اعمال کرد و سپس آن‌ها را تغییر داد.
با این وضع دیدگاه کارگران نسبت به یک توافق جدید تجارت آزاد چیست؟
مون تسویی برگزارکننده رویدادها است و همایش‌های روابط عمومی را در بسیاری از کشورها از جمله در چین، ژاپن و کره جنوبی هماهنگ می‌کند.
او می‌گوید که توافق تجارت آزاد شاید «موقتاً تقویت‌کننده» کسب و کار او باشد ولی این تصور را که تجارت آزاد تغییری چندانی در آن ایجاد خواهد کرد رد می‌کند.
او در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی می‌گوید: «واقعاً بالا پایین کردن سهام بازارها بازی است. کار آدم‌های پولدار است که بازی می‌کنند…اگر فقیر باشی اثری در زندگی‌ات نخواهد داشت.»
چارلز کارگر بخش مالی هنگ‌کنگ خوش‌بین‌تر است.
«کاهش هزینه‌های صادرات و واردات مواد خام یا کالاها … باعث افت قیمت‌ها می‌شود. در عصر تورم جهانی، این نه تنها برای صنایع تولیدی خوب خواهد بود بلکه باعث سرعت گرفتن مصرف کالاها و پشتیبانی از اقتصاد نیز می‌شود.»
اما چارلز هشدار می‌دهد که چنین توافقی ممکن است موجب تغییر توازن قدرت در منطقه شود.
کازو در بخش بازرگانی ژاپن کار می‌کند و مدافع نزدیک‌تر کردن دشمنان سابق از طریق یک توافق تجاری آزاد است.
کازو می‌گوید: «کاهش تنش‌ها و افزایش احترام متقابل میان کشورها میتواند گامی مؤثر در جهت حفظ صلح در منطقه باشد.»
وقتی درباره معایب بالقوه آن از او سؤال کردیم، گفت: «چیز زیادی به ذهنم نمی‌رسد ولی رابطه با آمریکا ممکن است سخت‌تر شود – به ویژه تا زمانی که ترامپ در کاخ سفید است.»
بی‌بی‌سی با یکی از کارگران بخش تولیدی کره‌جنوبی که احتمالاً به‌شدت تحت تأثیر تعرفه‌های ترامپ قرار می‌گیرد، گفت‌وگو کرده است. او به دلیل نگرانی از تأثیرات احتمالی بر شرکتش، نام خود را فاش نکرد.
«من خیلی متقاعد نیستم که توافق آزاد تجاری مشکل فعلی را حال کند چون چیزی که الآن با آن روبرو هستیم ضرورتاً موضوع دسترسی به بازار نیست.»
«تحمیل تعرفه‌ها موضوع بسیار حساسی است که دولت باید از طریق مذاکره سراغ آن برود …»
«فقط منتظرم دوره ترامپ تمام شود. حضور او برای تجارت، فاجعه‌بار است.»
برچسب ها :FTA ، تجارت آزاد ، تجارت آسیا ، شمال شرق آسیا
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0