تاریخ انتشار : شنبه 28 دسامبر 2024 - 14:27
کد خبر : 12983

آیا افزایش قیمت بنزین در راه است؟

آیا افزایش قیمت بنزین در راه است؟

مشاور معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از توزیع بنزین سوپر وارداتی تا پایان سال خبر داد و قیمت احتمالی آن را ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان اعلام کرد. به گزارش « تجارت آسیا»  به گفته عماد رفیعی: «بنزین سوپر تا آخر امسال در جایگاه‌ها عرضه خواهد شد و با تعاملی که با واردکنندگان داشتیم،

مشاور معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از توزیع بنزین سوپر وارداتی تا پایان سال خبر داد و قیمت احتمالی آن را ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان اعلام کرد.

به گزارش « تجارت آسیا»  به گفته عماد رفیعی: «بنزین سوپر تا آخر امسال در جایگاه‌ها عرضه خواهد شد و با تعاملی که با واردکنندگان داشتیم، پیش‌بینی می‌کنیم که با قیمت هر لیتر ۴۰ هزار تومان عرضه شود، مشروط به اینکه بانک مرکزی همکاری لازم در تخصیص ارز نیمایی داشته باشد.»

رفیعی همچنین میزان تقاضای پیش‌بینی‌شده برای بنزین سوپر را حدود ۲۰۰ هزار لیتر در روز اعلام کرد و این رقم را در مقایسه با مصرف روزانه ۱۲۵ میلیون لیتر بنزین بسیار ناچیز دانست.

عرضه بنزین وارداتی با قیمت جدید را می‌توان بخشی از راهبرد حکومت ایران برای سنجش میزان پذیرش عمومی نسبت به تغییرات احتمالی در نظام نرخ‌گذاری بنزین آزاد دانست.

عرضه بنزین سوپر با قیمت آزاد با تاکید بر درخواست‌های عمومی برای دسترسی به سوخت باکیفیت انجام می‌شود، در حالی که، طبق گفته مقام‌های رسمی، بنزین سوپر تنها برای خودروهای لوکس استفاده می‌شود و در عین حال می‌تواند زمینه‌ساز اجرای تدریجی سیاست‌های گسترده‌تر در این حوزه باشد.

در همین حال، برخی نمایندگان مجلس از طرح‌هایی برای جایگزینی کارت‌های سوخت با کارت‌های بانکی خبر داده‌اند. این اقدام نیز گامی در راستای مدیریت سهمیه‌بندی و حرکت به سوی سه‌نرخی شدن بنزین ارزیابی شده است.

رضا نواز، نماینده مجلس شورای اسلامی، در این خصوص اظهار کرد: «طی چند سال اخیر، جایگزینی کارت بانکی به‌جای کارت سوخت بررسی و در قانون برنامه هفتم به‌صورت کامل تصویب شده است.»

مالک شریعتی دیگر نماینده مجلس هم به شرایط خرید بنزین با حذف کارت سوخت اشاره کرد و گفت که هدف این طرح جلوگیری از سوءاستفاده قاچاقچیان سوخت از کارت سوخت افراد در مناطق مرزی است.

کارشناسان انرژی بر این باورند که مجموع اقدام‌های جدید مجلس و دولت به قصد اجرای یکی از طرح‌های مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «سیاست سه‌نرخی شدن بنزین» است.

این سیاست شامل جمع‌آوری کارت‌های سوخت، کاهش تدریجی سهمیه‌ها و عرضه بنزین آزاد با نرخ سوم در جایگاه‌ها است. به این ترتیب، مصرف‌کنندگان به‌تدریج به سمت استفاده از بنزین آزاد هدایت می‌شوند.

در این طرح مواردی چون عرضه بنزین به‌واسطه کد ملی افراد و ایجاد بازار ثانویه برای فروش بنزین با نرخ آزاد نیز در نظر گرفته شده است. سیاستی که گفته می‌شود برای کاهش قاچاق و مصرف بی‌رویه سوخت اجرا می‌شود، اما می‌تواند به افزایش نارضایتی عمومی منجر شود.

در عین حال ورود بنزین سوپر وارداتی فرضیه کاهش کیفیت بنزین تولید داخل را تقویت می‌کند. موضوعی که مدیران پالایشگاه‌ها پیش‌تر آن را انکار می‌کردند.

مهدی افقهی، مدیرعامل پیشین شرکت تاپیکو، در مهرماه امسال اذعان داشت که به‌دلیل ناترازی شدید تولید و مصرف، پالایشگاه‌های کشور به تولید بنزین با کیفیت پایین‌تر روی آورده‌اند.

پویا حسینی‌فر، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعت نفت اهواز، نیز تایید کرده است که مشکلات ناشی از تحریم‌ها و کمبود کاتالیست‌های باکیفیت، پالایشگاه‌ها را به استفاده از افزودنی‌های مضر و کاتالیست‌های بی‌کیفیت سوق داده است، موضوعی که علاوه بر آثار اقتصادی، پیامدهای زیست‌محیطی و بهداشتی گسترده‌ای به همراه دارد.

کارشناسان تاکید دارند افزایش روزهای آلوده در کلان‌شهرها، به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان، نتیجه مستقیم افت کیفیت سوخت داخلی است.

متخصصان محیط زیست بارها درمورد نقش مهم سوخت بی‌کیفیت در افزایش آلاینده‌ها هشدار داده‌اند. موضوعی که علاوه بر آسیب به سلامت شهروندان هزینه‌های سنگینی را بر دوش نظام سلامت و اقتصاد کشور تحمیل می‌کند.

طرح عرضه بنزین سوپر وارداتی در کشور، با نرخ احتمالی ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان، انتقاداتی را به همراه داشته است که بیشتر به فاصله آشکار قیمت این سوخت با نرخ بنزین سهمیه‌ای مربوط است.

اختلاف قیمتی که در هیچ کجای دنیا میان بنزین معمولی و سوپر دیده نمی‌شود، نماد سیاست‌های تبعیض‌آمیز دولت در قبال اقشار مختلف جامعه به شمار می‌آید.

کارشناسان بر این باورند که چنین سیاست‌هایی به طبقاتی‌سازی بهره‌مندی از سوخت باکیفیت منجر می‌شود، موضوعی که نه‌تنها به سلامت و عمر مفید خودروها مرتبط است، که به نوعی امتیازدهی به اقشار متمکن نیز تعبیر می‌شود.

مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، بارها تاکید کرده است که ناترازی شدید در بخش سوخت کشور دولت را از ادامه سیاست‌های فعلی در زمینه توزیع سوخت ناتوان کرده است. وی با اشاره به تبعات امنیتی افزایش قیمت بنزین طبق الگوی سال ۱۳۹۸، محدودسازی سهمیه‌ها را تنها راه مدیریت مصرف عنوان کرده است.

این در حالی است که شباهت نرخ بنزین سوپر وارداتی به قیمت حقیقی بنزین (براساس برآورد کارشناسان) نشان می‌دهد دولت ممکن است به دنبال بسترسازی برای تغییر بیشتر در نرخ‌ سوخت باشد.

در دولت سیزدهم، جمع‌آوری کارت‌های سوخت جایگاه‌داران به‌منزله نخستین گام برای کنترل مصرف سوخت اجرایی شد، اما به‌دلیل اعتراض و اختلال در جایگاه‌ها این طرح پس از چند روز متوقف شد.

اکنون با انتشار خبر واردات بنزین سوپر و عرضه آن با نرخ آزاد، نگرانی‌هایی در میان فعالان اقتصادی و کارشناسان ایجاد شده است.

حسین سلاح‌ورزی، رئیس سابق اتاق بازرگانی، هشدار داده است که دولت باید از تبدیل این طرح به ابزاری برای منافع نهادهای خاص جلوگیری کند. به گفته او، واردات بنزین سوپر نباید در اختیار گروه‌های رانتی قرار گیرد، زیرا چنین سیاست‌هایی در بلندمدت به افزایش فشارهای اقتصادی بر مردم منجر خواهد شد. ضمن آنکه تجربه‌های قبلی نشان داده است که امضاهای طلایی و رانت‌جویی به‌سرعت اهداف کلان چنین سیاست‌هایی را با شکست مواجه می‌کند.

اما یکی از ابهامات اساسی در طرح جایگزینی کارت بانکی به‌جای کارت سوخت چگونگی توزیع سهمیه است. در حال حاضر مشخص نیست آیا سهمیه بنزین همچنان به خودروها تعلق خواهد گرفت یا به کد ملی افراد، موضوعی که بر نحوه مصرف و مدیریت آن تاثیر بسزایی دارد.

این بلاتکلیفی در کنار ناترازی شدید در حوزه سوخت جمهوری اسلامی را در وضعیتی دشوار قرار داده است. از یک سو، دولت توان ادامه روش‌های فعلی را ندارد و از سوی دیگر، تبعات معیشتی و امنیتی تغییر قیمت بنزین حکومت را از اتخاذ تصمیمات قاطع بازداشته است.

منتقدان افزایش قیمت بنزین تاکید دارند دولت پیش از هرگونه تغییر قیمت باید با مسئله سازمان‌یافته قاچاق سوخت برخورد کند.

براساس آمارها، روزانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون لیتر سوخت در کشور ناپدید می‌شود. این حجم قاچاق، که معادل بخش قابل‌توجهی از مصرف داخلی است، فشار زیادی بر سیستم اقتصادی وارد می‌کند. موضوعی که بدون حمایت امنیتی و انتظامی انجام شدنش ناممکن است.

درنهایت باید منتظر ماند و دید که دولت چهاردهم تا چه اندازه به وعده‌اش مبنی بر حفظ قیمت فعلی بنزین در سال آینده پایبند خواهد ماند. آیا عرضه بنزین سوپر به قیمت آزاد مقدمه‌ای برای تغییر نرخ بنزین معمولی خواهد بود یا دولت به دنبال راه‌حل‌های جایگزین برای رفع ناترازی و مدیریت مصرف خواهد رفت؟

تصمیمی که در ماه‌های آینده در خصوص قیمت بنزین اتخاذ می‌شود پیامدهای گسترده‌ای در حوزه اقتصادی و اجتماعی خواهد داشت و می‌تواند آینده بازار انرژی ایران و وضع معیشت مردم را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد.

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.